
Πλησιάζουμε πιο κοντά στην απάντηση: Βρέθηκαν ίχνη πιθανής εξωγήινης ζωής σε εξωπλανήτη!
Ο K2-18 b βρίσκεται σε απόσταση 124 ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Λέοντα, και έχει σχεδόν εννέα φορές τη μάζα της Γης και μέγεθος περίπου 2,6 φορές μεγαλύτερο. Ανήκει στην κατηγορία των πλανητών που είναι μικρότεροι από τον Ποσειδώνα και περιφέρεται μέσα στην κατοικήσιμη ζώνη του άστρου του — την περιοχή όπου οι συνθήκες είναι θεωρητικά κατάλληλες για ύπαρξη υγρού νερού, βασικού παράγοντα για τη ζωή όπως την ξέρουμε.
Η μεγάλη ανακάλυψη αφορά την παρουσία δύο χημικών ενώσεων στην ατμόσφαιρα του πλανήτη: το διμεθυλοσουλφίδιο (DMS) και το διμεθυλοδισουλφίδιο (DMDS). Στη Γη, αυτές οι ουσίες παράγονται αποκλειστικά από ζωντανούς οργανισμούς, όπως το θαλάσσιο φυτοπλαγκτόν, γεγονός που οδηγεί τους επιστήμονες στο να θεωρούν ότι ίσως υπάρχει βιολογική δραστηριότητα και στον K2-18 b.
Ο καθηγητής Νίκου Μαντούσουντχαν, αστροφυσικός στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και επικεφαλής της ομάδας, δήλωσε στο Guardian πως πρόκειται για την πιο ισχυρή ένδειξη που έχουμε μέχρι σήμερα για ζωή εκτός ηλιακού συστήματος. Ωστόσο, όπως τόνισε, «είμαστε πολύ επιφυλακτικοί» και πρέπει να αμφισβητήσουμε τόσο την εγκυρότητα του σήματος όσο και την ερμηνεία του.
Ο K2-18 b είχε ήδη τραβήξει το ενδιαφέρον των επιστημόνων από το 2015, όταν ανακαλύφθηκε από το τηλεσκόπιο Κέπλερ. Το 2019 το τηλεσκόπιο Hubble ανίχνευσε υδρατμούς στην ατμόσφαιρά του, κάνοντάς τον έναν από τους πιο υποσχόμενους κατοικήσιμους πλανήτες που γνωρίζουμε. Αργότερα, το 2023, αναθεωρήθηκε η ερμηνεία των δεδομένων, καθώς το σήμα που θεωρήθηκε νερό φαίνεται να προερχόταν από μεθάνιο, κάτι που οδήγησε στην υπόθεση ύπαρξης ενός βαθιού ωκεανού κάτω από την επιφάνειά του.
Η σημαντική ανακάλυψη έγινε με το James Webb. Όταν ο πλανήτης πέρασε μπροστά από το άστρο του, το τηλεσκόπιο κατέγραψε πτώση σε συγκεκριμένα μήκη κύματος συμβατά με την απορρόφηση από τις ενώσεις DMS και DMDS. Όπως δήλωσε ο Μαντουσουντάν, το σήμα ήταν «δυνατό και καθαρό», και αποτελεί την πρώτη φορά που είμαστε σε θέση να ανιχνεύσουμε τέτοια μόρια σε έναν κατοικήσιμο πλανήτη εκτός της Γης.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύονται στο The Astrophysical Journal Letters, δείχνουν ότι οι συγκεντρώσεις αυτών των μορίων στον K2-18 b είναι χιλιάδες φορές μεγαλύτερες από ό,τι στη Γη. Παρόλα αυτά, δεν αποκλείονται και άλλες εξηγήσεις — όπως σπάνιες κοσμικές προσκρούσεις κομητών ή εξωτικές χημικές διεργασίες στην ατμόσφαιρα ή το εσωτερικό του πλανήτη — αν και όλες αυτές οι υποθέσεις παραμένουν προς το παρόν θεωρητικές.
Υπάρχει και η κριτική άποψη στην επιστημονική κοινότητα. Η χημικός δρ Νόρα Χένι από το Πανεπιστήμιο της Βέρνης επισημαίνει ότι η ένωση DMS έχει βρεθεί και σε κομήτες που δεν σχετίζονται με ζωή, γεγονός που δείχνει πως δεν είναι απόλυτη απόδειξη βιολογικής δραστηριότητας. Επιπλέον, οι συνθήκες στον K2-18 b παραμένουν ασαφείς — μπορεί να πρόκειται για πλανήτη με ωκεανούς, αέριο γίγαντα ή ακόμα και πλανήτη μάγματος.
Οι επιστήμονες συμφωνούν ότι το επίπεδο βεβαιότητας πρέπει να είναι πολύ υψηλό για να επιβεβαιωθεί κάτι τόσο σημαντικό — περίπου 99,99999% σιγουριά, δηλαδή το λεγόμενο αποτέλεσμα «πέντε σίγμα». Τα τωρινά αποτελέσματα είναι περίπου 99,7%, γνωστά ως «τρία σίγμα» — πολύ πιο ισχυρά από παλαιότερα, αλλά όχι αρκετά για να πείσουν ολόκληρη την επιστημονική κοινότητα.
Η πλανητική επιστήμονας Δρ Τζο Μπάρστοου σημειώνει ότι η κλίμακα σκεπτικισμού για τέτοιους ισχυρισμούς είναι πολύ υψηλή και επισημαίνει πως το βάρος της απόδειξης πρέπει να είναι εξαιρετικά μεγάλο για να θεωρηθεί αυτή η ανακάλυψη οριστική.
Παρά τις διαφωνίες, όλοι συμφωνούν ότι πρόκειται για ένα σημαντικό άλμα στην εξερεύνηση του σύμπαντος και την αναζήτηση εξωγήινης ζωής. Όπως λέει ο Δρ Σουμπίρ Σάρκαρ από το Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ, ο K2-18 b μπορεί να έχει έναν ωκεανό που να φιλοξενεί ζωή — αν και κανείς δεν μπορεί να το ξέρει με βεβαιότητα ακόμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου